اصلی ترین نشانه این افراد کمالگرایی است، این افراد کمالگرایی بالایی دارند، همچنین کامل بودن و بهترین بودن و نظم افراطی و مسئولیت پذیری افراطی از جمله دیگر ویژه گی های افراد وسواس است.
افراد وسواسی بسیار اخلاق گرا هستند و سوپر ایگو آنها بسیار بالا ست. این افراد هم وسواسی های کمال گرایی دارند و هم گاهی اوقات خود شیفته اما با افراد خود شیفته یک تفاوت است آن هم اینکه کمال گرایی وسواسی یک کمالگرایی اخلاقی می باشد اما کمالگرایی خود شیفته یک کمال گرایی غیر اخلاقی محسوب می شود، بطور مثال اگر هر دو کاندیدای مجلس شوند فرد خود شیفته ممکن است برای رسیدن به هدف خود وعده های تو خالی بدهد و دروغ بگوید وحتی ممکن است برای به دست آوردن رای بیشتر دست به کارهای اخلاقی بزند. انگیزه رفتن به مجلس در هر دو نفر متفاوت است زیرا انگیزه رشد در خود شیفته مهم بودن است اما انگیزه رشد در فرد وسواس مفید بودن است.
علائم بالینی
وقتی فردی مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی می باشد دچاراختلالات دیس تایمی یا اضطراب می شوند. اضطراب یک اختلال همایندی است و زمانی که این افراد مسئولیتشان بالاست دچار اضطراب وخشم بالایی می شوند .باید گفت که پرخاشگری در یک فرد خود شیفته در پرخاشگری در یک فرد وسواس وحتی پرخاشگری های نمایشی سه نوع پرخاشگری هستند که کاملا با هم متفاوت هستند و با یک رویکرد مشابه قابل درمان نمی باشند و نیازمند مداخله های مختلف هستند و این ذهنیت اشتباهی است که همه خشم ها را مشابه هم در نظر گرفت و احتیاج به تشخیص های متفاوت و در نتیجه راه های درمانی متفاوت دارند.
وسواسی ها پرخاشگری های خود را در مواقعی نشان می دهند که در دستیابی به اهداف و استاندارد هایی که انتظار داشتند، ناکام می شوند و چون این افراد سوپر ایگو بالایی دارند پس از خشم نسبت به طرف مقابل نسبت به خودشان نیز خشگین می شوند همچنین درصد احساس گناهشان نیز بالا می رود و احساس پشیمانی به آنها دست می دهد.در این مواقع حتی ممکن است به طرف مقابل بابت رفتار خود عذرخواهی و اظهار پشیمانی کنند، اما فرد خود شیفته نه تنها احساس پشیمانی نمی کند بلکه احساس رضایت و قدرت میکند و می گوید حقش بود و…در مقابل افراد نمایشی که همه رفتارشان برحسب جلب توجه و خود نمایی می باشد ممکن است حتی برای ناراحت کردن و ضایع کردن فردی در جمع دلیلشان تنها تظاهر وخود نمایی باشد تا عصبانیت!
ویژگی های افراد دچار اختلالات وسواسی
- دائماً نگران جزئیات، قواعد، نظم واستانداردها و.. است، که حتی ممکن است که هدف اصلی فعالیت مورد نظر فراموش شود.
- برای رسیدن به هدف خود را به شدت وقف کار میکند تا آنجا که فعالیت‌های تفریحی و دوستی‌هاو حتی خانواده خود را فراموش می کنند.
- وجدان کاری بسیار بالایی دارند که حتی ممکن است در رسیدن به هدف اصلی موجب اختلالاتی شوند زیرا در رعایت اصول و اخلاق دارای هیچگونه انعطاف پذیری نمی باشند.
- اگر با کسی همکاری یا شراکت کند انتظار دارد همانگونه که او می خواهد کارها انجام شود.
- در افکار و عقایدش سرسخت ومتعصب است و تحت هیچ شرایطی ممکن است کوتاه نیاید.
انواع اختلالات وسواس چیست؟
وسواس ممکن است در هر فرد به یک صورت ظاهر شود اما به طور کلی به صورت وسواس فکری عملی، مو و پوست کندن، بد ریخت گاری، احتکار و وسواس کنترل تکانه خود را نشان می دهد. در ادامه به توضیح این وسواس ها از بیان متخصص اعصاب و روان می پردازیم.
- وسواس مربوط به فکر و عمل: این نوع وسواس مربوط به افکار فرد بوده و نتیجه ی آن معمولا در عملکرد فرد تاثیر می گذارد. این وسواس مربوط به توجه بیش از اندازه ی فرد به جزئیات افکارش است. این وسواس به طور کلی در ذهن افراد شکل گرفته و باعث می شود فرد دست به انجام کارهایی بزند. از جمله کارهایی که افراد دچار شده به این وسواس انجام می دهند عبارتند از:
- وسواس شستشو یکی از انواع این وسواس است که فرد در این شرایط محیط اطراف را آلوده دانسته و دائما در حال تمیز کاری و شستشو است. این وسواس محدود به محیط نبوده و در بسیاری از موارد فرد در مورد خودش هم، چنین تفکری دارد. در این حالت فرد دست های خود را بیش از حد می شوید، در طول روز چندین بار دوش گرفته و یا حمام های طولانی می رود.
- وسواس تقارن: این وسواس یکی دیگر از انواع وسواس های فکری است که در آن فرد دائما به دنبال تقارن و نظم دادن به اشیا بوده و در صورت مشاهده عدم تقارن و یا کج بودن وسایل دچار استرس شده و گاهی حتی منجر به ناراحتی وی می شود.
- وسواس تابو: این نوع از وسواس هم مرتبط با افکاری است که در ذهن افراد نرمال شکل نمی گیرد مانند تصورات جنسی، دینی و خشونت آمیز.
- وسواس بیماری: این نیز از جمله وسواس هایی است که در این دسته بندی قرار می گیرد، در این مورد فرد به شدت نگران سلامتی خود و دیگران است و معمولا بصورت پی در پی در حال چکاپ کردن می باشد. این افراد با شنیدن بیماری دیگران مضطرب می شوند که مبادا خودشان هم گرفتار این بیماری باشند. معمولا این افراد در شرایط بیماری بسیار مضطرب می شوند.
- وسواس مربوط به قیافه و اندام: این اختلال در بسیاری از افراد امروزه بسیار مشاهده می شود. این افراد دائما در حال بررسی صورت و بدن خود برای پیدا کردن عیب های خود می باشند. این افراد زمان زیادی را در روز صرف عیب جویی جلوی آینه کرده و در نهایت خود را دارای عیب هایی می بینند که افراد دیگر به هیچ وجه متوجه آن نخواهند شد. این افراد به وفور خود را با دیگر اعضاء خانواده و دوستان مقایسه می کنند. بسیاری از افراد هم به عمل های جراحی روی می آورند و جراحی هایی انجام می دهند که اصلا لازم نیست و در نهایت هم رضایت ندارند.
- اختلال مو و پوست کندن: در این نوع از وسواس فرد در شرایط استرسی به صورت ناخود آگاه دست به دامن پوست و موی خود می شود. فرد در این شرایط شروع به کندن مو های دست و پای خود می کند و در برخی موارد حتی پوست خونریزی می کند. در بسیاری از موارد هم فرد با کندن پوست و یا زخم های خود این وسواس را انجام می دهد. می توان کندن دور ناخن و ناخن را هم در این دسته قرار داد.
- وسواس احتکار یکی دیگر از انواع وسواس است که فرد در این نوع از وسواس دائما در حال جمع کردن و نگه داری از وسایل بی ارزش است. وی گاهی حتی یک بار هم از این وسایل استفاده نمی کند و فقط جا گیر بوده و موجب اذیت دیگران است.
- وسواس کنترل تکانه: این نوع از وسواس مربوط به انجام کار هایی است که فرد عواقب بد آن را می داند اما باز هم آن را انجام می دهد و به خود و گاهاً اطرافیان آسیب می زند. رفتار های این افراد معمولا در اجتماع تاثیر گذار است و افراد زیادی را درگیر می کند. از جمله کار هایی که افراد در این وسواس انجام می دهند می توان به هنجار های اجتماعی مانند دزدی و آتش زدن مکان ها و … اشاره کرد. این افراد معمولا دلیلی برای این کار خود ندارند.
درمان وسواس:
وسواس نوعی بیماری است که باید درمان شود و یکی از بهترین راه های درمان وسواس انجام مشاوره و مراجعه به روانشناس است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره روانپزشک خوب در تهران وهمچنین بهترین روانکاو درتهران می توانید سری به این لینک ها سری بزنید.